گونه های جانوری

در کتیج گونه های مختلف عقرب و مار نیز موجود بوده که در اینجا به چند مورد اشاره میکنم

عقرب‌ها

1- عقرب حفار ادنتبوتوس دریا (عقرب زرد ایرانی) : اندازه‌ای کوچک و در حدود 40 تا 60 میلی‌متر را دار بوده و رنگی روشن متمایل به زرد دارد، گفته می‌شود نیش آن کشنده نبوده اما به دلیل تهاجمی بودن آن جزء خطرناک‌ترین عقرب‌ها طبقه بندی گردیده است.
2- آسیایی کوچک: اندازه‌ای بین 40 تا 50 میلی‌متر داشته و رنگ آن زرد متمایل به قهوه‌ای می‌باشد و در برخی نقاط بدن ممکن است به مشکی بگراید، گفته می‌شود نیش آن مهلک نمی‌باشد.
3- عقرب بلوچی: این عقرب خطرناک‌ترین عقرب دنیا می‌باشد، و به تازگی موفق به تولید پادزهر آن گردیده‌اند، اندازه آن بین 70 تا 80 میلی‌متر بوده و شکم جنس ماده آن از جنس نر بزرگتر بوده و پشت آن به رنگ قهوه‌ای تیره و سایر بخش‌های آن دارای رنگ قهوه‌ای روشن است.
4- عقرب غیر حفار ساچ: اندازه‌ای بین 100 الی 130 میلی‌متر دارد و اندامهای آن دارای مو می‌باشد. این نوع عقرب در فصل زمستان فعالیتی نداشته و با افزایش دما آنها هم فعالیتشان را آغاز میکنند.
5- عقرب بیابانی پاکستانی: اندازه‌ای حدود 45 تا 60 میلی‌متر داشته و رنگ آن زرد تا قهوه‌ای روشن می باشد و دارای نوارهای تیره‌تری بر روی اندام‌های پشتی است. سم آن بسیار قوی می باشد.
6- عقرب دم پهن خاورمیانه: دارای اندازه‌ای در حدود 70 میلی‌متر و در اندام های پشتی و انتهای دم دارای رنگ قهوه‌ای روشن تا تیره و سایر اندامهای رنگ زرد می باشد.
برخی دیگر از گونه‌های عقرب حفار و غیرحفار در منطقه کتیج یافت می‌شود که جهت شناسایی آنها باید بررسی دقیقتری صورت پذیرد.

مارها

به دلیل شرایط و موقعیت خاص کتیج گونه‌های مختلفی از مار در آن یافت میشود و از جمله آن شرایط و علل تنوع، میتوان به نزدیکی کوه و ساختار کوهپایه‌ای کتیج از یک سو و قرارگیری در حاشیه رودخانه‌ای که از سه جانب کتیج را به محاصر در آورده است از سوی دیگر و همچنین به دلیل موقعیت وجودی انواع باغات در نزدکی مسکن‌ها، از عمده عوامل این تنوع قلمداد نمود.

برخی از مارهای از این قرارند:
1- مار جعفری: این نوع مار دارای پوزه پهن و کوتاه ، سر و گردن کاملا مشخص ، سر کمی باریک و مثلثی شکل ، پولکها تیغه دار ،‌مردمک چشم عمودی ، سوراخ بینی درون دو یا سه پولک ، گاهی دارای پولک باریک فوق چشمی ، بینی متصل به پولک رسترال بوده و رنگ بدن خاکستری نقره ای ، شنی ، زرد ،‌قهوه ای خاکستری متمایل به آجری ، در سطح جانبی دارای خط سفید زیگزاک همراه با لکه‌های سفید با کناره‌های تیره متمایل به سیاه ، در ناحیه خلفی سر دارای دو لک یا خط سفید صلیبی شکل ، سطح شکمی روشن یا سفید گاهی با خالهای کوچک قهوه ای روشن یا تیره یا سیاه است.
و سم آن بسیار مهم و کشنده بوده از جمله خطرناکترین مارها محسوب می‌گردد.
2- افعی پلنگی: این نوع مار دارای حداکثر طول 139 سانتیمتر ، دم 18 سانتیمتر و سر پهن و مثلثی شکل ، گردن مشخص ، پوزه پهن ، ظاهرا دارای دو پولک بینی ، پولک گونه ای طویل و متصل به چشم ، پولک جلو چشمی متصل به پولک پیشانی ، دارای دو پولک عقب چشمی بوده و بدنی به رنگ خاکستری زیتونی روشن با لکه‌های قهوه‌ای چهار گوش و پهنای بیش از فواصل آنها در سطح پشتی ، سر با لکه‌های قهوه ای همراه با خالهای ریز تیره ، لبها تیره رنگ ، سطح شکمی به رنگ قهوه ای تیره با سایه روشن در قسمت پولکهای چین و گلو ، این گونه مار سهمی چندان مهلکی ندارد.
3- مار پلنگی راورگیر: این مار حداکثر طول 159 سانتیمتر ، دم 37 سانتیمتر را دارا بوده و پوزه برجسته و گردن مشخص ، قسمت قدامی پولک پیشانی پهن تر از پولک بالای چشمی و کوتاه تر از پولک آهیانه ،‌ و دارای بدنی به رنگ نخودی ، خاکستری – قهوه ای روشن یکنواخت یا زیتونی قهوه ای ،‌زرد زنجابی یا خاکستری – قهوه ای با خطوط و نقوش متفاوت ، سطح پشتی دارای خطوط تیره رنگ (گاهی به شکل چهار گوش) متناوب با خالهای سیاه ،‌در ناحیه دم دارای سه خط تیره ممتد ،‌در سطح جانبی سر دارای خط تیره مورب تا گوشه دهان و خط تیره دیگر در زیر چشم ، سطح شکمی روشن و غالباً با خالهای کوچک ، گاهی سر یا تمام بدن مار سیاه رنگ ، در بعضی نمونه‌ها خطوط و نقوش منظم تر و تیره رنگ ، گاهی نقش و نگار نامنظم ،‌رنگ روشن تر و خطوط و نقوش جنس نر و ماده با هم متفاوت ، ماده‌ها دارای خالهای سیاه بزرگ و نرها یکنواخت و فاقد نقش و نگار. این مار سمی نمی‌باشد.
4- تیر مار: دارای حداکثر طول 100 سانتیمتر ، دم 26 سانتیمتر می‌باشد. بدن باریک و سر اریبی شکل ، یک پولک جلو چشمی متصل به پولک پیشانی ، دارای دو یا سه پولک عقب چشمی ،‌ سه پولک لب بالا متصل به چشم ، بدن به رنگ زرد زیتونی متمایل به خاکستری ، حاشیه پولکها روشن تر ، دارای دو خط تیره متمایل به سیاه از پشت چشم و قسمت لب بالایی در سر تا سر بدن گاهی نامشخص ، سطح شکمی زرد لیمویی روشن یا زیتونی خاکستری با خالهای خاکستری متمایل به قهوه ای ، خالها در قسمت قدامی بدن بزرگتر می‌باشد. سمش چندان کشنده نیست.
5- ممیز مار: حداکثر طولش 141 سانتیمتر ، دمی 45 سانتیمتر دارد، سر باریک و طویل ، گردن، بدنی به رنگ زیتونی رنگ پریده یا صورتی ، دارای یک خط طولی سفید خالدار بین دو خط طولی قهوه ای از ناحیه سر تا انتهای دم ، وسط پولک بالای چشمی سفید و اطراف آن قهوه ای ، دارای دو خط تیره در دو طرف بدن ، سطح شکمی سفید متمایل به زرد با خالهای تیره رنگ می باشد. ماری نیمه سمی می‌باشد.
6- مار شاخدار: دارای حداکثر طول 116 سانتیمتر ، دم 13 سانتیمتر بوده، پوزه کوتاه ، سر پهن و نسبت به گردن کاملا مشخص ، مردمک چشم عمودی ، پولکهای سطح فوقانی سر کوچک و تیغه دار ، دارای دو زائده شاخی شکل در قسمت بالای چشم ، پولکهای سطح قدامی و فوقانی پوزه صاف ، پولک رسترال کوچک و پهن و رنگ بدن مختلف، خاکستری یا قهوه ای روشن یا خاکستری متمایل به سربی یا آبی، سطح پشتی با چهار سری خال درشت تیره که دو سری از خالهای میانی آن به شکل زیگزاک و تیره رنگ ، در دو طرف سر تا زیر چشم دارای دو خط مورب قهوه ای تیره ، سطح شکمی زرد روشن و گاهی سفید با خالهای ریز تیره رنگ ، سطح جانبی با یک سری خال قهوه ای تیره ، گاهی با رنگهای گفته شده متفاوت می باشد. این ما سمی است.
 گونه‌های مختلف دیگری از مار در این منطقه وجود دارد که نیاز به بررسی و شناسایی بیشتر می‌باشد البته مارهای دیگری هم به وفور یافت می‌شود منجمله آنها میتواند به وسی‌یَمار و سرخ مار و ماردوسر(کومار) ، معمولاً چنین است با برخورد با آنان فوراً تصمی

انواع دیگری از خزندگان و حشرات و بندپایان همچون انواع رتیل منجمله رتیل شتری (در گویش محلی به آن «هَرکُشک» می‌گویند) و انواع مارمولک‌ها(چلپاسه‌ها) و سوسمار و ملخ‌ها و ... در این منطقه به وفور یافت می‌شود.

1- عنکبوت شتری ( هرکشک) : این گونه از رتیل در سراسر بلوچستان و نواحی جنوبی ایران تا کشور عراق قابل مشاهده است و بیش از 1000 گونه متفاوت دارد، که حداقل 5 گونه آن در کتیج به راحتی قابل مشاهده و شناسایی می‌باشد و با مشاهده آنها به اختلافاتشان می‌توان پی برد.
اندازه این نوع رتیل بین 12 تا 19 سانتی‌متر متفاوت بوده و کسانی که این گونه را ملاحضه نموده اند حتما از سرعت محیرالعقول آن متعجب شده اند که از همین رو لازم میدانم بگویم سرعت این نوع عنکبوت به 16 کیلومتر در ساعت می‌رسد.
این گونه نوعی بندپا و رتیل بوده و جزو “عنکبوتهای سمی” محسوب نمی‌شود. غده زهری یا نیش ندارند ولی با کلیسر (قلابک‌های بزرگ آن) پرقدرت آرواره‌ی دهانی می‌توانند جانوران بسیار بزرگ‌تر از خود را شکار کنند.
معمولاً محل گازگرفتی آنان دارای درد و سوزش شدیدی خواهد گردد که معمولاً با عفونت‌های شدید هم همراه میگردد.
اصلی ترین غذای این جاندار را حشرات و کرم‌ها، عقرب، مارمولک و جانوران کوچک تشکیل می‌دهد و وجود آن را شاید بتوان درمانی بر وجود انبوه عقرب‌ها در کتیج تلقی نمود باتوجه به اینکه این جاندار تنها در صورت احساس خطر به دفاع از خود پرداخته اما در مقابل به دلیل وجود عقرب در زنجیره غذایی آن، میتوان وجود این جاندار را فائده تلقی نمود.

2- بزمجه (روغن لیسک) : این جاندار جزء دسته سوسمارها محسوب میگردد و دارای گونه های مختلفی می‌باشد که گونه بزمچه بیابانی در منطقه بیشتر قابل مشاهده می‌باشد.
این گونه همان نوعی است که در برخی فرهنگ‌ها و مردم بیابان نشین به عنوان جهت مصرف خوراکی از ان بهره می‌گرفته‌اند(اژدهای کومودو).
یکی از غذاهای این جانور هم عقرب بوده و علاوه بر آن از حشرات و تخم پرندگان و ... تغذیه می‌نماید. این جاندار دارای پوستی براق بوده و شاید همین امر یکی از دلایل نامگذاری آن به «روغن لیسک» باشد.
برخی از انواع این گونه سوسمارها و شباهت زیادی به مارمولک‌ ها داشته و تنها از طریق نوع زبان آنها قابل تشخیص می باشند.